اهداف و وظایف
مهم‌ترین اهداف سازمان به ترتیب اهمیت عبارتند از:
1- تحقق اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به منظور حفاظت از محیط زیست و تضمین بهره‌مندی درست و مستمر از محیط زیست و همسو با توسعه پایدار.
2- پیشگیری و ممانعت از تخریب و آلودگی محیط زیست
3- حفاظت از تنوع‌زیستی کشور
وظایف اساسی
مطالعه عوامل مخرب و آلاینده‌های مختلف محیط زیست
به کارگیری فن‌آوری‌های سازگار با محیط زیست و ارائه دستورالعمل‌های زیست‌محیطی برای مکان‌یابی محل استقرار واحدهای صنعتی بزرگ، کشاورزی و سکونت‌گاه‌های
انسانی
شناسایی و تعین زیستگاه‌های بحرانی با ارزش زیست‌بومی بالا
گسترش همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌‌المللی در زمینه محیط زیست
تهیه و تدوین ضوابط و استانداردهای زیست‌محیطی برای مدیریت و بهره‌برداری از منابع آب، خاک، هوا، مدیریت پسماندها و زباله‌های شهری، روستایی، صنعتی و کشاورزی،
کنترل دخالت در اکوسیستم‌ها بر حسب ظرفیت‌های طبیعی آن‌ها
گسترش آگاهی زیست‌محیطی
جمع‌آوری، نگهداری و نمایش گونه‌های گیاهی و جانوری از طریق ایجاد موزه‌ها و نمایشگاه‌های مختلف
اعمال نظارت و دخالت قانونی برای پیشگیری و منع ورود آلاینده‌ها به منابع زیست‌محیطی